Μακ Φάντεν, Ντάνιελ

(Daniel McFadden, Βόρεια Καρολίνα 1937 –). Αμερικανός οικονομολόγος και πανεπιστημιακός. Αποφοίτησε από τη σχολή φυσικής του πανεπιστημίου της Μινεσότα, έχοντας στο ενεργητικό του την κατασκευή ενός τηλεσκοπίου ακτίνων Χ. Συνέχισε για μεταπτυχιακές σπουδές, οι οποίες περιλάμβαναν ψυχολογία, κοινωνιολογία, οικονομικά, ανθρωπολογία, πολιτικές επιστήμες, μαθηματικά και στατιστική, διεξάγοντας πειράματα συμπεριφοράς με βάση το δίλημμα του φυλακισμένου και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των ψυχοτρόπων ουσιών στην κοινωνική αλληλεπίδραση. Το 1962 έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα και, το επόμενο έτος, εντάχθηκε στο διδακτικό προσωπικό του πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ, στην Καλιφόρνια, με κύριο θέμα του ερευνητικού του έργου τη σύνδεση της οικονομικής θεωρίας και των μετρήσεων. Το 1977 εντάχθηκε στο ΜΙΤ, στο νεοσύστατο κέντρο στατιστικών ερευνών του οποίου έγινε διευθυντής. Το ερευνητικό του έργο επικεντρώθηκε στη θεωρία επιλογών. Δημιούργησε ένα οικονομετρικό μοντέλο, στηριζόμενος στην αξιωματική θεωρία της συμπεριφοράς επιλογών, η οποία είχε αναπτυχθεί από τον ψυχολόγο Ντάνκαν Λους. Τα πρότυπα που ανέπτυξε έλαβαν αργότερα τις ονομασίες πολυωνυμικό λογοπιθανοτικό (logit) μοντέλο και μοντέλο τυχαίας χρησιμότητας. Οι λογοπιθανότητες είναι οι φυσικοί λογάριθμοι των λόγων πιθανοτήτων. Σύμφωνα με το πολυωνυμικό λογοπιθανοτικό μοντέλο, ο λόγος των πιθανοτήτων επιλογής οποιωνδήποτε δύο εναλλακτικών είναι εντελώς ανεξάρτητος από τις συστηματικές χρησιμότητες οποιωνδήποτε άλλων εναλλακτικών. Το πρότυπο αρχικά αναπτύχθηκε για ερευνητικούς συγκοινωνιακούς σκοπούς, αλλά αργότερα έτυχε ευρείας εφαρμογής στα οικονομικά και σε άλλες κοινωνικές επιστήμες. Το 2000 μοιράστηκε με τον Αμερικανό Τζέιμς Χέκμαν το βραβείο Νόμπελ οικονομικών. Ο Μ.Φ. τιμήθηκε για την ανάπτυξη της θεωρίας και των προτύπων και για την ανάλυση διακριτών επιλογών.